K e r a m i e k    1940 - 1950   I  1950 - 1960   I  1960 - 1970   I  1970 - 1980   I  1980 - 1990

biografie

teksten

interview en kritiek

brieven van Frieda aan Bert in Boekelo

brieven aan en van Bert Schierbeek uit de oorlogsjaren.

brieven aan Lucebert uit de jaren vijftig vanuit Parijs.

foto's en diverse

' Meer dan muze van twee vijftigers '
door Graa Boomsma.

contact

Gevonden tekst uit de zestiger jaren De laatste alinea gaat gewoon over haar eigen ouderlijk huis, zoals in haar oorlogs brieven aan Bert Schierbeek te lezen is. Zie hier.
Zie ook de ' brieven ' pagina's

M.S.

     Zondagsschrijven

     In alle officiële organen, radio, televisie, kranten, wordt openlijk vol afschuw gesproken over de nazi’s en      de nazitijd. De feiten zijn anders. Een feit is dat de Quay weer minister is, dat nazigeneraal von      Keelmannsegg in Nederland gaat wonen en dat een prinses trouwt met een Duitse soldaat.
     Woorden zijn iets anders dan daden, woorden zijn literatuur. Woorden zijn, een idee, een abstractie,      zoals de mensen zouden willen zijn, woorden zijn een creatie. Daden en woorden zijn twee verschillende      dingen. Woorden zijn fantasie, zijn kunst, kunst voor de niet-kunstenaars, iedereen heeft woorden tot      zijn beschikking en niet iedereen kan tekenen of muziek maken, woorden zijn het materiaal voor      iedereen om in te vluchten,tenzij iemand iets maakt dat geen enkele nut heeft, iets wat je beschouwt en      een plaats geeft maar dat er ook wel niet zou kunnen zijn of dat er ook wel heel ander uit zou kunnen      zien. De woorden zijn de versiering van het leven, ze zouden er ook niet kunnen zijn, of het zouden hele      andere woorden kunnen zijn, want ze hebben geen betrekking met het leven zoals het is, de feiten, het      werkelijke leven, zijn meestal in volkomen tegenspraak met de woorden

     Een studente hield, voor een baantje een enquête over jenevergebruik. Het bleek dat bijna niemand      ooit jenever dronk. Ze moest vooral informeren of vrouwen ook jenever dronken, dat was bij geen      enkele vrouw het geval, hoewel er verscheidene vrouwen zijn die jenever drinken uit een sherryglas      omdat dat beter staat, maar zelfs bij een anonieme enquête vertellen ze dat niet.Het leven moet      versiering hebben en die versiering dat zijn de woorden.

     De hele godsdienst is literatuur, zijn woorden. In de vorige eeuw was de kerk tenminste openlijk hard en      onmenselijk, men preekte het hiernamaals om de slechte toestanden te kunne laten bestaan en zo      zichzelf niet overbodig te maken. Nu preekt men wat zachter en menslievender, omdat dat nu bon ton is,      maar op de terreinen waar dat nodig zou zijn, zoals oorlog en vrede, houdt men zijn mond, of men      preekt de vrede maar doet er niets voor en het huwlijk van de prinses met de Duitse soldaat wordt door      de kerk met mooie woorden ingezegend.

     In Het Vrije Volk voert dominee Buskes een woordenstrijd tegen John Lennon die gezegd heeft, ik ben      populairder dan Jezus Christus. Dominee Buskes valt hem bij, door te zeggen, ja Jezus Christus is nooit      zo populair geweest. Dat is natuurlijk niet waar, dat weet dominee Buskes ook wel, Jezus Christus is      altijd heel populair geweest, eeuwenlang .

     Nu nog wordt er elke dag voor de radio over hem gesproken, elke dag eeuwenlang werd alles gedaan      in naam van Jezus Christus. Dat weet dominee B ook wel, maar nu deze populariteit een beetje aan het      tanen is, wil dominee B. er nieuw leven in blazen door John Lennon gelijk te geven.John Lennon heeft      geen gelijk want Jezus Christus is nog steeds populairder dan hij. Toch heeft John Lennon meer gelijk      dan dominee B, omdat de populariteit van Jezus Christus uit woorden bestaat uit holle klanken en omdat      dichters de enige mensen zijn voor wie woorden niet uitsluitend versiering van het leven zijn, voor      dichters bestàat het leven uit woorden. Voor de gewone mensen zijn woorden een creatie, een      uitwijkmogelijkheid, waarin ze kunnen vluchten, omdat anders de feiten te bar zouden zijn, voor dichters      niet, voor dichters zijn de woorden het leven zelf. Daarom is het onzin te zeggen dat een schrijver die      veel schrijft b.v. Vestdijk, zou vergeten te leven, voor Vestdijk is schrijven het leven zelf. 
     Er zijn talloze voorbeelden. Iedereen beweert dat Jan Cremer een afschuwelijke schrijver is en dat hij      het boek niet in huis zou willen hebben, maar het gaat bij honderdduizenden de winkel uit en iedereen      heeft het gelezen.

     In de oorlog kwam een man bij een familie een oproep brengen, bestemd voor de vader en twee      dochters om in de Euterpestraat te verschijnen. Zij waren een dag naar buiten geweest en hadden      zonder het te merken, anders hadden ze het niet gedaan want de familie had vijf joodse mensen in huis,      in de duinen in verboden gebied gewandeld. Ze waren de hele middag door Duitsers vastgehouden en      een paar dagen later kwam een man die oproep brengen. Hij zei erbij dat hij er ook niets aan kon doen,      hij werd maar gestuurd en hij hoopte dat het niet erg zou zijn. Die man die wist dat het evengoed een      doodvonnis zou kunnen zijn wat hij overhandigde, maar hoewel hij deze handeling deed zei hij erbij dat      hij er niets aan kon doen.
     De uitvoerders van daden verontschuldigen zich op hetzelfde moment dat ze die daden doen, maar ze      laten die daden niet na. Ze hebben de woorden nodig als uitwijkmogelijkheid voor hun geest, als een      zelfgemaakte creatie.

     * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

     Theologen annexeren alles.

     Atheìsten zijn volgens hen ook ongelovigen, omdat ze geloven dat er iets niet bestaat. Het zijn inhalige      mensen, de theologen, alles moet bij hen horen, alles trekken ze naar zich toe, komt dat omdat ze zich      onzeker voelen? Zijn daarom dominee´s altijd tegen sociale verbeteringen geweest, hebben ze daarom      altijd gezegd dat de armoede noodzakelijk was en gods wil, omdat ze bang zijn zichzeld overbodig te      maken als de mensen het op aarde goed hebben en niet meer verlangen naar het hiernamaals?
     Dat is vast en zeker zo.

     * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *